Jak zawierać umowy zgodnie z prawem

Data 1 marca 2021, 16:21

Autor:
Barbara Sośnicka
Kontakt@kancelariasosnicka.pl

Jeżeli zastanawiasz się nad pytaniem, jak zawierać umowy zgodnie z prawem oraz dlaczego nie warto zawierać umów w formie ustnej to znalazłeś/aś się w dobrym miejscu.

Jak moi klienci zawierają umowy?

W swojej pracy spotykam się z różnymi typami (ale nie spod ciemnej gwiazdy) klientów.
Poniżej podstawowe kategorie.

Typ pierwszy: nie zawieram umów.

Większość mniejszych (i większych niestety też) przedsiębiorców sądzi, że pracuje bez umów, bo nie ma umowy sporządzonej w formie pisemnej. Gdy mówię, że umowa została zawarta, bo wynika to np. z wymiany maili i zgody na ofertę złożoną przez drugą stronę - mamy wielkie zdziwienie.

Typ drugi: wolę pracować bez umowy na piśmie.

Umowy zawiera się na złe czasy, a nie na dobre, więc warto zadbać przynajmniej o formę dokumentową umowy. Czasem zaś prawo wymaga od nas zawarcia umowy w formie pisemnej lub innej przewidzianej jakimiś przepisami szczególnymi.

Typ trzeci: podpisałem umowę, w której zobowiązałem się wszystko ustalać na piśmie/mailowo, ale wolę telefonicznie dogadywać tematy.

Tutaj mamy ustne ustalenia na późniejszym etapie. Zwykle takie ustalenia dotyczą zmian terminów realizacji, modyfikacji przedmiotu umowy itp. Gdy dochodzi do sporu sądowego - mamy problem z udowodnieniem, że nastąpiła zmiana terminu np. na prośbę kontrahenta.

To tyle tytułem wstępu - przejdźmy do konkretów.

Czym jest umowa?

W kodeksie cywilnym nie znajdziesz definicji umowy. Biorąc jednak pod uwagę całokształt przepisów można na pewno stwierdzić, że umowę stanowi zgodne oświadczenie woli obydwu stron umowy (lub większej liczby stron umowy, jeżeli mamy do czynienia akurat z takim przypadkiem).

Formy zawierania umów

Umowę możemy zawrzeć w następujący sposób (chociaż nie zawsze skutecznie, a czasem umowa może okazać się nieważna):

  1. ustnie,
  2. w formie pisemnej - tutaj mamy złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli i oczywiście następuje wymiana dokumentów,
  3. w formie dokumentowej - w tym przypadku wystarcza złożenie oświadczenia woli w postaci dokumentu, w sposób umożliwiający ustalenie osoby składającej oświadczenie -->
    UWAGA! Dokumentu nie rozumiemy tutaj w potoczny sposób. Zgodnie z kodeksem cywilnym dokument to nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią.
    Możesz w ten sposób zawrzeć umowę np. mailowo, z użyciem zwykłego podpisu elektronicznego, przez media społecznościowe lub smsowo :)
  4. w formie elektronicznej - forma podobna do pisemnej, ale własnoręczny podpis zamieniamy na kwalifikowany podpis elektroniczny (mamy tutaj złożenie oświadczenia woli w postaci elektronicznej i opatrzenie go kwalifikowanym podpisem elektronicznym)
  5. w formie aktu notarialnego - dotyczy np. umowy sprzedaży nieruchomości.

Jest jeszcze opcja formy pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi, czy opcja zawarcia umowy poprzez tuszowy odcisk palca, ale w tym poście nie będziemy się nimi zajmować. Chyba, że masz pytania dotyczące innych form zawierania umów, składania oświadczeń woli - zapraszam do komentowania.

Umowa nieważna

Niektóre przepisy prawa wymagają od nas zawarcia umowy w konkretnej formie pod rygorem nieważności.

Zwracam uwagę na:

  1. umowę przeniesienia majątkowych praw autorskich - TYLKO W FORMIE PISEMNEJ, zawarta w innej formie jest nieważna,
  2. umowę licencyjną wyłączną - TYLKO W FORMIE PISEMNEJ, zawarta w innej formie jest nieważna,
  3. umowa sprzedaży nieruchomości - TYLKO W FORMIE AKTU NOTARIALNEGO, zawarta w formie np. pisemnej (myślę, że to już się raczej nie zdarza, ale jeszcze kilkanaście/kilkadziesiąt lat temu zdarzało się) jest nieważna.

Umowa ustna - warto?

Zwykle nie.
Chyba, że dogadujesz się z 15-letnim sąsiadem, że skosi trawnik za 100 zł. Jeżeli sąsiad nie przyjdzie to jedyną konsekwencją dla ciebie będzie konieczność samodzielnego skoszenia trawnika.

Zawarcie umowy w formie dokumentowej (np. mailowo) lub pisemnej zabezpiecza twoje interesy, bo:

  1. możesz spokojnie domagać się od drugiej strony wykonania określonej czynności, usługi, dzieła
    lub, jeżeli jesteś sprzedającym/wykonawcą/usługodawcą, zapłaty wynagrodzenia,
  2. jeżeli sprawa trafi do sądu masz dowód tego, na co druga strona wyraziła zgodę (przy ustnych ustaleniach zawsze jest problem),
  3. możesz w umowie opisać różne kwestie, które zwykle budzą wątpliwości:
    - terminy realizacji i konsekwencji zwłoki/opóźnienia,
    - szczegółowo opisany przedmiot umowy,
    - sposób kontaktowania się stron, itp.

To tyle z mojej strony. Może w komentarzu podzielisz się swoimi przemyśleniami dotyczącymi zawierania umów. Z czym masz największy problem?

Podobny wpisy znajdziesz np. tutaj.

Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej, indywidualnej konsultacji napisz do mnie na adres: kontakt@kancelariasosnicka.pl lub zadzwoń: 504 333 785.

Spodobał Ci się artykuł – polub, udostępnij, zostaw komentarz. Będzie mi bardzo miło!

Do napisania :)

Zdjęcie pochodzi oczywiście z: https://kaboompics.com/

Czytaj także